SANIDADE GALEGA; Así funcionan os enchufes e o nepotismo do PP para manipular a Sanidade galega Un estudo de Batas Brancas constata como a Xunta utiliza as jefaturas de Servizo dos hospitais para colocar a dedo a de galenos próximos ás súas políticas de recortes. Esta reforma que desmantelara 4 areas sanitarias, consolidara o sometemento da Atención Primaria as Xerencias dos Hospitalarias , privatizara a investigacion do SERGAS, e acabara coa participación da poboacion no control do sistema público, debaterase pese a oposicion dos grupos En Marea, PSG-PSOE e BNG. Desde a Plataforma SOS Sanidade Pública esiximos a retirada de esta contrarreforma privatizadora e abrir un proceso de negociación para recuperar o sistema dos recortes do Goberno da Xunta.
O proceso de privatizaciones e depauperación que padece a sanidade galega ten en contra a boa parte do estamento médico da comunidade. Pero esa estratexia, que o Goberno de Alberto Núñez empezou a executar poucas semanas logo de acceder á Xunta en abril do 2009, non podería haberse levado a cabo sen o concurso dos profesionais. Por iso un dos alicerces da política sanitaria de de o PP foi laminar aos mandos médicos que se opoñían a ela, para situar, aínda contraviniendo a lei, a galenos afines ao PP dispostos a aceptar e a facilitar os recortes presupuestarios, a camuflar as listas de espera, a xustificar e alentar as privatizaciones, e a arrimarse ao poder e abanderar os seus argumentos fronte á contestación social a esas medidas.
Así o asegura un informe da Asociación Batas Brancas, que detalla as irregularidades nos nomeamentos dos xefes de Servizo do Servizo Galego de Saúde (Sergas) e que conclúe que lograron que a sanidade galega estea hoxe baixo un ?absoluto control político da xestión en todos os seus niveis, incluído o clínico, asistencial e docente?. Un control que en ocasións se exerce tamén mediante enchufismos de amigos e familiares de altos cargos, incluídos os dos conselleiros de Sanidade de Feijóo e ata dos parentes do propio presidente da Xunta.
O estudo céntrase no área sanitaria de Pontevedra, que cobre a unha treintena de municipios desa provincia e da Coruña que suman a unha poboación conxunta de 315.000 persoas, e para cuxa xestión Feijóo nomeou gerente a José Manuel González Álvarez, exconselleiro de Sanidade e autor do decreto que modificou o sistema de designación dos xefes de Servizo do Sergas no 2005.
Todos os directivos da sanidade galega, incluídas as gerencias das once áreas de xestión, son nomeados a dedo
Ese decreto, recorda Batas Brancas, instaurou os nomeamentos a dedo de todos os postos directivos da sanidade galega, incluídas as gerencias das once áreas de xestión sanitaria de Galicia ?entre elas a do propio González Álvarez, unha das máis importantes-, así como da maioría de jefaturas de persoal sanitario. Eliminouse a obrigación de que os seus nomeamentos estivesen suxeitos aos criterios de mérito, formación específica ou experiencia, e, para os xefes de Servizo dos hospitais, estableceuse que os candidatos fosen evaluados por tribunais cuxos membros, ao 100%, son elixidos polo Sergas. É dicir polo mesmo órgano convocante e sen participación algunha das organizacións profesionais, os sindicatos ou as asociacións de pacientes.
Ademais, se facultó a eses tribunais para que, si considérano, non outorguen máis puntos aos médicos que teñan ?dedicación profesional prioritaria ou exclusiva á institución?. É dicir que un candidato adscrito durante toda a súa carreira profesional á medicina pública pode non obter máis puntos na valoración da súa currículum que uno que traballe toda a súa vida para a privada.
González Álvarez xa ocupou a gerencia de varios hospitais na Xunta de Fraga, e chegou a ser acusado de negligencia polas familias dos falecidos por un brote de aspergillus no Meixoeiro de Vigo, aínda que entón o fiscal non lle imputou ningún delito. No 2005, Esperanza Aguirre nomeouno director da Fundación Hospital de Alcorcón, ata que Feijóo designouno gerente do área sanitaria de Pontevedra, onde se mantivo ata febreiro do ano pasado.
Nese período, segundo o estudo de Batas Brancas, o exconselleiro relevou a 25 dos 35 xefes de Servizo ao seu cargo. Dos dez restantes, polo menos sete seguen nos seus postos provisional e irregularmente dado que xa transcorreu con fartura o periodo legal establecido para cubrilas mediante o pertinente concurso-oposición ou para reevaluar aos candidatos cada catro anos que fixaba o seu decreto. Ademais, das prazas que si sacou a concurso, en case no 100% dos casos o ganador foi o aspirante designado previamente pola Xunta para ocupala con carácter provisional.
?Destes 35 xefes de especialidade que hai no área sanitaria, só nove están en situación legal, é dicir que cumpren os requisitos apuntados no decreto mencionado, tanto no sistema de acceso como de reevaluación?, afirman os autores do estudo. ?Isto lévanos a que, na actualidade, o 74% dos xefes de Servizo están provisionales e sen cumprir a lexislación vigente?.
O Tribunal Superior de Xustiza de Galicia ditaminou que media ducia de oposicións estiveron amañadas para adxudicar as prazas arbitrariamente
Ese modo de actuar obrigou á xustiza a actuar en varias ocasións, con sentenzas que constataron que houbo un purga en toda regra dos xefes de Servizo do Sergas tendo en conta que o Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) declarou que polo menos media ducia de oposicións ?todas as recorridas- estiveron amañadas para adxudicar as prazas ?de forma arbitraria, con ausencia de imparcialidad, desvío de poder e sen garantir os principios básicos de igualdade, mérito e capacidade, afirmando que non se perseguía a elección do candidato máis idóneo senón o máis afín?, tal e como recorda Batas Brancas.
Aínda que ao Sergas non parece preocuparlle, porque nin sequera se aviene a obedecer as decisións firmes dos xuíces. O último caso é o de Víctor Pedreira, ex xefe de Psiquiatría en Pontevedra, quen leva cinco meses esperando a que a gerencia do hospital execute a sentenza do TSXG de outubro do 2017 que declarou nula, por amañada no seu contra, a oposición que lle arrebatou a praza que ocupaba desde 1986.
?A jefatura dun servizo é o grado máximo de promoción profesional á que pode aspirar un médico do Sergas?, recordan fontes de Batas Brancas, que aínda que recoñecen que a situación no área sanitaria de Pontevedra é moi delicada, no resto de áreas sanitarias de Galicia ?pasou o mesmo ou máis grave?. E poñen dous exemplos.
Un, a jefatura do Servizo de Cirugía Xeral e Digestiva do Complexo Hospitalario Universitario de Santiago (CHUS), que foi adxudicada ao marido da exconselleira de Sanidade Rocío Mosquera en detrimento do médico que a ocupaba, Evaristo Varo. Varo foi un dos galenos que denunciou a negativa da Consellería de Mosquera a proporcionar aos seus pacientes de hepatitis C o tratamento que precisaban, caso polo que están procesados dous altos cargos do Sergas a quen o fiscal acusa de homicidio.
O segundo exemplo é o de Eloína Núñez, prima carnal de Feijóo e desde fai uns meses gerente do área sanitaria de Santiago, onde foi designado xefe de Medicina Interna Antonio Domingo Pouse Reino, ?unha persoa totalmente afín a ela?, asegura Batas Brancas, en detrimento de Arturo González Quintela, catedrático de Medicina Interna na Universidade de Santiago, quen desempeñaba a praza desde facía anos e a quen, sorprendentemente, o tribunal designado pola curmá de Feijóo valorou menos que a quen fora a súa achego e aprendiz.
Eloína Núñez xa fora gerente do área sanitaria de Ourense, cargo para o que foi nomeada apenas un mes despois de que o seu primo gañase as eleccións autonómicas do 2009. E alí tamén protagonizó outro soado caso de nepotismo, cando creou a praza de coordinador do Servizo de Urxencias para colocar nela ao seu marido.
?Temos a toda a organización hospitalaria secuestrada por xefes en situación precaria"
?O impacto que ten esta situación é de enorme repercusión para a asistencia sanitaria dos pacientes?, explica Batas Brancas. ?Temos a toda a organización hospitalaria secuestrada por xefes en situación precaria, que dependen absolutamente da dirección e cun sometimiento ás instrucións que emanan dos poderes políticos, é dicir da gerencia e a Consellería?.
As mesmas fontes alertan de que contar con xefes de Servizo supeditados ao poder permite á Xunta enganar aos pacientes e camuflar as consecuencias dos recortes en sanidade, como o elevado aumento das listas de espera. Aínda que algúns xefes de Servizo non se someten a esas directrices. O último exemplo é o de Pedro Corsino Fernández Vila, xefe de Oftalmología en Pontevedra, quen dimitiu tras negarse a seguir aplicando o método ideado polo Sergas para camuflar as elevadas espera dos seus pacientes, que tardaban anos en ser operados malia que a Xunta presumía oficialmente de que non tiñan que esperar máis de trinta días.
?Para revertir o deterioro actual do sistema sanitario galego é imprescindible derrogar este decreto e establecer un sistema de provisión das prazas de xefes de servizo e sección, así como o resto de postos de responsabilidade dentro do organigrama dos centros sanitarios, que garantan absolutamente o que poidan ser elixidas as persoas máis idóneas para o posto convocado, con respecto absoluto aos principios de igualdade, mérito e capacidade?, conclúe Batas Brancas.
?E isto é o que se pretende facer en varias comunidades autónomas, como a de Madrid, coa Lei de bo goberno e profesionalización da xestión sanitaria, que están cambiando os procedementos para conseguir despolitizar e profesionalizar a xestión dos hospitais e dos servizos clínicos?.
Si paréceche importante ler noticias como esta é porque crees no xornalismo como ferramenta de control dos poderes, no seu enfoque social e humano, no seu firme compromiso cos dereitos de todas, de todos.
Úneche a Público para que os abusos de poder sexan denunciados.
Con 6?/mes contribuirás a facer máis forte o xornalismo no que crees. E, ademais, accederás a moitas vantaxes que che iremos desvelando. Seguir leyendo...+